Việc bảo quản và chăm sóc máy ảnh luôn là vấn đề khiến người yêu nhiếp ảnh cảm thấy đau đầu. Đặc biệt, với khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa đặc trưng của nước ta, tỉ lệ xảy ra tình trạng nấm mốc, rễ tre có xu hướng cao hơn khi bước vào thời điểm mưa bão lại càng đặt ra một thách thức lớn cho các nhiếp ảnh gia. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Tủ chống ẩm – giải pháp giữ thiết bị khô ráo được lựa chọn hàng đầu hiện nay.
Điều kiện môi trường và những ảnh hưởng đến máy ảnh
Các yếu tố liên quan đến môi trường như độ ẩm, nhiệt độ, điều kiện thời tiết ít nhiều đều gây tác động đến trạng thái của máy ảnh, thậm chí là làm thay đổi hiệu suất và tuổi thọ thiết bị.
Một ví dụ điển hình nhất là vào những thời điểm khí hậu ẩm ương, mưa bão xảy ra nhiều làm gia tăng độ ẩm trong không khí, tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nấm mốc, rễ tre, đặc biệt là trên bề mặt các ống kính và cảm biến máy ảnh. Ngoài ra, các bộ phận làm bằng kim loại cũng dễ bị rỉ sét và oxi hóa hơn.
Tình hình thời tiết thay đổi thất thường và đột ngột từ ấm sang lạnh hay ẩm ướt còn gây ra hiện tượng ngưng tụ hơi nước trong thân máy ảnh và ống kính. Bụi bẩn hoặc các tạp chất lạ cũng có thể bám vào nếu bạn bảo quản không đúng cách. Vì vậy việc hiểu rõ về môi trường và có những biện pháp phòng tránh thích hợp là điều rất quan trọng để đảm bảo thiết bị hoạt động một cách bền bỉ.
Định nghĩa và vai trò của tủ chống ẩm
Tủ chống ẩm là một chiếc tủ kín, thiết bị đặc biệt này được chế tạo với chất liệu chủ yếu là thép hoặc nhôm và thường được phủ sơn tĩnh điện để tăng cường khả năng chống ăn mòn. Việc sử dụng tủ chống ẩm cho máy ảnh hay các thiết bị điện tử giúp ngăn chặn tối đa mọi rủi ro về việc sinh sôi nấm mốc, vi khuẩn,… gây hại.
Cấu trúc của các dòng tủ hút ẩm này rất chắc chắn, hầu hết chúng trông như một chiếc tủ lạnh mini. Cánh cửa tủ phía trước là mặt kính trong suốt để người dùng dễ dàng quan sát thiết bị mà không cần mở cửa. Xung quanh cạnh mép của cánh cửa là các gioăng cao su tích hợp nhằm gia tăng độ kín kẽ khi đóng lại.
Phía trong tủ chống ẩm là các thành phần quan trọng như bộ hút ẩm, đèn báo trạng thái hoạt động, đồng hồ đo độ ẩm (ẩm kế), đồng hồ đo nhiệt độ (tùy vào từng loại tủ khác nhau) và núm điều chỉnh thông số. Điều này giúp người dùng thuận tiện hơn trong việc kiểm soát và điều chỉnh môi trường bên trong tủ hút ẩm một cách hiệu quả.
Ngoài ra, tủ chống ẩm máy ảnh thường thiết kế các khay dạng kéo có tích hợp lớp đệm bạn bố trí máy ảnh, ống kính và các thiết bị nhiếp ảnh khác gọn gàng, ngăn nắp. Hạn chế các tình huống va chạm không đáng có khi cất giữ, bảo quản thiết bị.
Nhà sản xuất cũng sẽ trang bị cho tủ hút ẩm hệ thống khóa bảo vệ để đảm bảo an toàn cho các vật dụng đặt bên trong, vì vậy bạn còn có thể tận dụng chúng để cất các vật dụng quan trọng khác như đồ trang sức, tranh ảnh, sách da, đồ cổ,… Và tùy thuộc vào mục đích sử dụng, mà tủ sẽ được cố định ở một vị trí nhất định để đảm bảo tính ổn định và sự an toàn.
Cơ chế và nguyên lý hoạt động của tủ chống ẩm
Nguyên lý hoạt động cơ bản
Tủ chống ẩm máy ảnh hiện có rất nhiều mẫu mã khác nhau nhưng về cơ bản thường hoạt động theo một nguyên lý cơ bản là giúp hơi ẩm được đẩy ra từ bộ phận làm khô, thông qua hai giai đoạn chính gồm hấp thụ và xả.
- Giai đoạn hấp thụ: Trong giai đoạn này, van thông bên ngoài của tủ đóng lại và van thông phía trong cùng lúc được mở ra, cung cấp một không gian kín đáo lý tưởng. Sau đó, bộ phận làm khô tích hợp sẽ hấp thụ hơi ẩm từ không khí bên trong tủ, mang lại hiệu quả chống ẩm tự động vượt trội.
- Giai đoạn xả: Sau khi bộ phận làm khô đã hấp thụ đủ lượng hơi ẩm, tủ sẽ bước vào quá trình xả. Van thông phía ngoài của tủ được mở ra và van thông phía trong thì đóng lại, hơi ẩm nằm ở bộ phận làm khô được đẩy ra từ chất làm khô bão hòa trong bộ phận làm khô rồi xả vào không khí.
Bằng cách này, tủ chống ẩm xây dựng được một môi trường lý tưởng bên trong tủ với độ ẩm ổn định. Cả hai giai đoạn được vận hành theo chu kỳ tự động và toàn bộ quá trình được kiểm soát bằng bộ nhớ của một vi xử lý IC thời gian tích hợp.
- Chế độ H (High): 25%-35%RH
- Chế độ M (Medium): 35%-45%RH
- Chế độ L(Low): 45%-55%RH
Cơ chế hoạt động của tủ hút ẩm
Các dòng tủ hút ẩm máy ảnh của mỗi thương hiệu đều sẽ có cơ chế hoạt động cũng như công nghệ thiết kế khác nhau nhưng phổ biến nhất vẫn là 2 cơ chế chính dưới đây:
Loại hút ẩm bằng IC: là một trong những phương pháp phổ biến được ứng dụng trong tủ bảo quản máy ảnh hiện đại. Cơ chế hoạt động của nó dựa trên việc sử dụng công nghệ bán dẫn để tạo ra một môi trường hút ẩm hiệu quả. Quá trình này không thông qua đến quy trình nén ép khí hoặc sự sử dụng quạt gió bên trong tủ, mà thay vào đó nó tập trung vào việc làm lạnh và ngưng tụ hơi ẩm.
Không khí bên trong vào tủ sẽ được ngưng tụ bởi một thanh vật liệu có chức năng làm lạnh và hình thành những hạt sương nhỏ. Bộ phận hút ẩm thường sẽ bao gồm thanh bức xạ và các phần tử nhiệt điện có khả năng chuyển đổi khí ẩm thành dạng hơi và đẩy ra bên ngoài.
Điểm đặc biệt của cơ chế này là khả năng duy trì độ ẩm trong tủ ổn định và đạt được phạm vi nhất định để bảo quản sản phẩm.
- Ưu điểm: Kích thước tủ nhỏ gọn, tiêu thụ điện năng thấp, khả năng kiểm soát độ ẩm tốt cùng cơ chế hoạt động một cách êm ái.
- Nhược điểm: Giá thành khá cao và dễ gây ra hiện tượng ngưng đọng nước khi mất điện.
Loại hút ẩm bằng silicagel: Bộ phận hút ẩm có nhiệm vụ hút ẩm bên trong tủ khi van thông bên ngoài đóng lại và van thông bên trong tủ mở ra. Khi phần silicagel đã thấm đủ hơi ẩm quy trình sẽ được đảo ngược lại, van phía trong tủ đóng lại và van thông với bên ngoài thì mở ra, kích hoạt quá trình sấy khô bằng các cuộn dây nhiệt.
Kết quả là toàn bộ phần hơi ẩm đều sẽ được đẩy ra ngoài, sau đó quay lại giai đoạn làm việc như lúc ban đầu một cách liền mạch.
- Ưu điểm: Giá thành rẻ, tiết kiệm chi phí, tốc độ hút ẩm nhanh và không gây ra hiện tượng ngưng tụ nước ngay cả khi bị mất điện
- Nhược điểm: Rất khó để người dùng kiểm soát và khống chế được độ ẩm bên trong tủ chống ẩm, cũng như mức tiêu hao điện năng cao.
Cách sử dụng tủ chống ẩm hiệu quả
Để đảm bảo hiệu suất hoạt động vượt trội cho tủ chống ẩm máy ảnh, người dùng cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Hạn chế mở cửa tủ nhiều lần liên tục
- Tránh đặt tủ hút ẩm gần các nguồn phát điện mà đặt ở những khu vực khô ráo, thoáng mát để việc chống ẩm diễn ra hiệu quả, tốt nhất là bạn nên đặt cách tường khoảng 20 – 30cm.
- Nên cho tủ chống ẩm chạy không tải trong thời gian khoảng 1 tiếng ở tốc độ cao. Thời gian này có thể thay đổi tùy thuộc vào từng mẫu tủ cụ thể, vì vậy hãy tham khảo hướng dẫn sử dụng hoặc tư vấn từ nhân viên kỹ thuật.
- Cài đặt độ ẩm phù hợp với nhu cầu và mức độ an toàn thường giao động từ 45% đến 55%. Không để độ ẩm cao quá hoặc thấp quá bởi như vậy sẽ gây ảnh hưởng không tốt tới các bộ phận và các linh kiện quan trọng của máy ảnh.
- Không đặt các vật dụng như dây đeo, bao đựng máy ảnh vừa làm tốn diện tích vừa khiến lượng điện năng tiêu thụ bị hao hụt.
- Thường xuyên kiểm tra độ kín của tủ để phát hiện dấu hiệu bất thường. Nếu có bất kỳ vấn đề nào, hãy liên hệ ngay với trung tâm bảo hành để có biện pháp xử lý kịp thời và ngăn chặn sự xâm nhập không mong muốn của không khí bên ngoài.
- Đối với những mẫu tủ sử dụng đồng hồ đo độ ẩm bằng kim, bạn nên thực hiện việc kiểm tra sau 6-12 tháng sử dụng. Điều này giúp đảm bảo độ chính xác của đồng hồ và tiến hành điều chỉnh nếu cần thiết.
Tính ứng dụng của tủ chống ẩm
Tính ứng dụng của tủ chống ẩm là rất đa dạng và hữu ích trong nhiều lĩnh vực khác nhau:
- Sử dụng cho cá nhân: Các hiếp ảnh gia chuyên nghiệp thường sở hữu nhiều máy ảnh và lens đắt tiền, vì vậy tủ chống ẩm là một sự lựa chọn tối ưu để đảm bảo an toàn cho thiết bị của mình.
- Studio và phòng thu chuyên nghiệp: Bảo quản các thiết bị kỹ thuật số khỏi độ ẩm, giảm thiểu tối đa các nguy hại từ môi trường như nấm mốc, rễ tre có thể ảnh hưởng đến máy ảnh và máy quay.
- Cửa hàng đồ cổ: Với những chức năng đặc trưng của tủ chống ẩm, người dùng còn sử dụng nó để cất các loại vật phẩm có giá trị làm bằng da thật nhằm ngăn chúng khỏi bị ảnh hưởng bởi độ ẩm cao và tránh sự phát triển của nấm, ẩm mốc.
- Các cơ sở y tế: Không chỉ giới hạn trong lĩnh vực nhiếp ảnh, tủ bảo quản máy ảnh còn có thể được sử dụng để bảo quản thuốc và các mẫu xét nghiệm
- Phòng nghiên cứu, thí nghiệm: Được ứng dụng để đảm bảo an toàn cho các dụng cụ thí nghiệm, trang thiết bị có độ chính xác cao, thuốc thử, vật liệu dạng bột, hóa chất, nhiều thành phần tinh khiết, dụng cụ đánh giá… quan trọng và dễ bị hư hại.
Các yếu tố cần xem xét khi chọn mua tủ chống ẩm
Khi đang có nhu cầu tìm kiếm và chọn mua tủ chống ẩm, có một số yếu tố quan trọng mà bạn cần xem xét đến như sau:
- Xác định kích thước nội thất bên trong tủ để đảm bảo răng nó có thể chứa đựng được tất cả các thiết bị bạn muốn bảo quản. Sau đó, tính toán thể tích cần thiết dựa trên kích thước và số lượng thiết bị.
- Lựa chọn tủ có dung tích tương đương hoặc lớn hơn so với con số mà bạn đã tính toán, nhưng vẫn cần kiểm tra lại xem tủ có thực sự lưu trữ được hết các thiết bị cần bảo quản và thiết kế tủ chống ẩm cũng phải phù hợp với không gian sử dụng.
- Kiểm tra loại cơ chế hút ẩm mà tủ sử dụng, có thể là cơ chế làm lạnh, sử dụng Silicagel hoặc các công nghệ khác để đáp ứng được nhu cầu và điều kiện môi trường thực tế.
- Đảm bảo rằng tủ được làm từ chất liệu chống ẩm, chống ăn mòn để đảm bảo tuổi thọ và hiệu suất vượt trội
- Kiểm tra các tính năng bổ sung như đèn báo trạng thái, đồng hồ đo độ ẩm và hệ thống cảnh báo,…
- So sánh giá cả giữa các mô hình tủ chống ẩm và thương hiệu khác nhau.
Các loại tủ chống ẩm phổ biến trên thị trường
Với chức năng và tính ứng dụng thiết thực của mình, tủ chống ẩm cho máy ảnh được sử dụng rất rộng rãi ở thời điểm hiện tại. Người dùng dễ dàng tìm thấy các dòng sản phẩm chất lượng đến từ những thương hiệu đình đám như tủ chống ẩm andbon, tủ chống ẩm fujie, tủ chống ẩm eureka,…
Kết luận
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn trả lời được câu hỏi có nên mua tủ chống ẩm cho máy ảnh không và có những lựa chọn thông minh trong việc tìm mua giải pháp này.
